Henk van Renssen

Op een rommelmarkt in Lissabon vond ik deze zomer twee foto's van een gezicht. Een man van middelbare leeftijd met een snor en een bril, grijzend bij de slapen, kijkt langs de camera. Geen opvallend gezicht, behalve dat hij een beetje gespannen lijkt, met zijn kaken op elkaar geklemd. Wel op de een of andere manier een echt Portugees heertje - zo'n Pessoa-hoofd zeg maar. Het zijn twee lachfoto's. Hetzelfde portret, met een spiegel of zo vervormd. Op de eerste is de afbeelding breed uitgetrokken: Op de andere is het beeld juist versmald: Waarom zou hij die foto's hebben laten maken? Is hij na het werk even bij de fotograaf langs gegaan om zijn vrouw te verrassen? Zou hij er met zijn vrienden in de kroeg om hebben gelachen? En hoe zou hij er op de originele foto uit hebben gezien? Die vond ik niet op de rommelmarkt. Maar met de moderne fotosoftware is het een koud kunstje de foto opnieuw te vervormen en zo een verloren gezicht terug te toveren. Ongeveer d...

Wat is het levensverhaal van H.G. Gaborsze, de echtgenoot van mevrouw J. Heuvel? Het kaartje van hun kinderen Willem en Ria uit 1924 is het enige dat aan beiden is geadresseerd: 'den heer en mevrouw H.G. Gaborsze'. Ria's kaarten uit de jaren vijftig en zestig zijn heel soms verstuurd aan mevr. J. Heuvel-Gaborsze, net als een paar andere kaarten van onbekende afzenders, maar meneer zelf komt in het verhaal verder niet voor. Zijn naam doet een Hongaar vermoeden. Een vluchteling uit de Eerste Wereldoorlog? Is hij overleden? In de Tweede Wereldoorlog? Hoe dan? Of zijn ze gescheiden? Nee, dan had ze zijn naam niet gehouden. De kaarten zwijgen. Mevrouw J. leefde in de jaren vijftig alleen. Misschien is ze na het verdwijnen van meneer Gaborsze wel begonnen met de plastictassenhandel, om in haar onderhoud te voorzien. En is Ria bij haar in de zaak komen werken. Over wie de kaarten wel spreken is Willem, de broer van Ria. Een kaartje uit 1964 aan mevrouw J. Heuvel-Gaborsze, Groe...

De kaartengeschiedenis van de familie Heuvel begint met Pietje. Hij stuurt op 5 augustus 1911 een kaart van café-restaurant en uitspanning 'Westerbouwing' in Oosterbeek (dat nog steeds bestaat) naar Mejuffr. C. Heuvel, Kalverstraat, Amsterdam.  Op de achterkant staat niks behalve 'Pietje'. Wie was Pietje? Een vriend, een vriendin (Pietje was in die tijd ook een vrouwennaam), een familielid, een collega van mejuffrouw C. Heuvel? Of iemand die naar haar hand dong? Voor die laatste theorie pleit dat ik meer kaarten vond van mannen aan mejuffrouw C. Heuvel. Deze bijvoorbeeld, een romantisch tafereel aan het meer van Luzern: Verstuurd op 20 maart 1913: 'Geachte juffr! Ontvang met Uw ouders mijn welgemeende groeten uit Luzern met haar prachtige zeeen en bergen doch helaas hier is regen en volop sneeuw ons deel. Zaterdagavond kom ik in Palanza aan ik hoop op beter weder. Met vriendelijke groeten Chris.' Duidelijk toch? Heel beleefd, met dat 'geachte ju...

(vervolg van de vorige blog) Een van die vele ansichtkaarten van Ria naar mevrouw J. Heuvel is op 29 juli 1965 verzonden, een dag na de kaart van het Weense vliegveld dus - het contact moet intensief zijn geweest. Het is een toeristenkaart uit Wenen, met foto's van het reuzenrad van het Prater, de Votivkerk, de Opera en de televisietoren in het Donaupark. De tekst achterop bevat een aanwijzing: 'Daar zit ik dan tussen alle administratie van de de briefkaarten. Ik heb al een hele partij verstuurd aan personeel en vriendinnen totaal ca 25 stuk. Ik had nooit gedacht dat 't zoveel zijn. Vanmiddag heb ik een verkenningstocht door de stad gemaakt. Hart. gr. Ria.' Het woordje 'personeel' intrigeert me. Ria werkte blijkbaar voor een zaak, en omdat ze over personeel schrijft en niet 'collega's', lijkt het me dat ze de baas was. Wat voor zaak is dat geweest, wat verkocht Ria? Hoorde mevr. Heuvel op de een of andere manier bij het bedrijf, misschien a...